Dưới sự chỉ đạo của nhà nước về chủ trương đổi mới ngành công nghiệp khai thác than và khoáng sản. Nhân dịp thực hiện chuyên đề về Khoáng sản Việt Nam với xu hướng phát triển, hội nhập quốc tế. Ông Lê Dương Quang, Thứ trưởng Bộ Công Thương, qua đây ông chia sẻ với IA VIETNAM dước góc nhìn của Bộ Công Thương quản lý và điều hành. Qua cuộc trò chuyện này, ông nêu các nhiệm vụ trọng tâm đang được thực hiện tại Vinacomin.
Ông Lê Dương Quang, Thứ trưởng Bộ Công Thương.
IA VIETNAM: Với sự chỉ đạo của Đảng và nhà nước cho phát triển ngành công nghiệp khai khoáng (CNKK) hiện nay như thế nào, thưa Thứ trưởng?
Ông Lê Dương Quang: Từ trước đến nay, tuỳ thuộc vào yêu cầu phát triển của kinh tế đất nước trong từng thời kỳ, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách về phát triển ngành công nghiệp khoáng sản (CNKS), với quan điểm nhất quán xuyên suốt là khoáng sản phải được khai thác và sử dụng hợp lý, tiết kiệm, với hiệu quả cao nhất. Trong thời kỳ đẩy mạnh CNH-HĐH hiện nay, chủ trương về phát triển ngành CNKS được thể hiện hết sức đầy đủ, rõ ràng tại Nghị quyết số 02-NQTW ngày 25/4/2011 của Bộ Chính trị “Về định hướng chiến lược khoáng sản và CNKK đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”, đồng thời được cụ thể hoá trong “Chiến lược khoáng sản đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 2427/QĐ-TTg ngày 22/12/2011. Trên cơ sở khẳng định khoáng sản là tài sản thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước thống nhất quản lý, là nguồn lực quan trọng để phát triển KT-XH đất nước, Đảng và Nhà nước ta chủ trương phải phát triển ngành CNKS một cách bền vững, vừa đáp ứng nhu cầu trước mắt vừa phải tính cho lâu dài, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản phải tiết kiệm, đạt hiệu quả cao, ứng dụng công nghệ hiện đại, đồng thời phải gắn chặt với bảo vệ môi trường, đảm bảo an ninh-quốc phòng, giữ gìn cảnh quan, di tích lịch sử, văn hoá và hài hoà lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân vùng có khoáng sản được khai thác. Theo chủ trương đó, trong thời gian tới việc khai thác, chế biến khoáng sản sẽ phải được thực hiện theo đúng quy hoạch, kế hoạch, được giám sát chặt chẽ, gắn với chế biến sâu và chủ yếu phục vụ nhu cầu trong nước, hết sức hạn chế xuất khẩu, nhất là đối với khoáng sản chưa qua chế biến hoặc mới chế biến ở mức độ thấp.
IA VIETNAM: Vinacomin có hơn 1.000 nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, dự án sản xuất thử nghiệm các cấp. Vậy theo Thứ trưởng những nhiệm vụ đó là gì?
Ông Lê Dương Quang: Các đề tài, nhiệm vụ khoa học công nghệ (KHCN) và dự án thử nghiệm do Vinacomin thực hiện chủ yếu tập trung vào những lĩnh vực sau:
– Triển khai, ứng dụng công nghệ mới, công nghệ tiên tiến trong đào lò (công nghệ thi công lò giếng đứng, dùng máy liên hợp đào lò…), khai thác than hầm lò (máy liên hợp khấu than, giàn chống thuỷ lực di động…), sàng tuyển than, công nghệ khai thác ở những mỏ có điều kiện đặc biệt khó khăn (vỉa dốc đứng, nguy cơ cháy nổ, bục nước cao…), công nghệ khí hoá than ngầm (UCG – Underground Coal Gasification) v.v…. nói chung các đề tài, nhiệm vụ, dự án thử nghiệm của Tập đoàn đều gắn bó chặt chẽ với việc ứng dụng rộng rãi tự động hoá.
IA VIETNAM: Như Thứ trưởng vừa nêu các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học của Tập đoàn, vậy nó có gắn liền với sự đầu tư cho tự động hóa?
Ông Lê Dương Quang: Ứng dụng công nghệ mới trong chế biến khoáng sản, SX những sản phẩm mới từ khoáng sản (kim loại, hợp kim, sản phẩm trung gian làm nguyên liệu cho ngành công nghiệp khác…).
– An toàn lao động (tự động hoá giám sát và cảnh báo khí metan, tự động hoá các công đoạn/ khâu sản xuất nguy hiểm về an toàn lao động…).
– Tiết kiệm năng lượng trong khai thác, chế biến khoáng sản.
– Bảo vệ môi trường (giảm thiểu ô nhiễm, hoàn thổ khu vực đã khai thác, phục hồi cảnh quan, phủ xanh bãi thải…).
– Chế tạo một số loại máy móc, thiết bị, phụ tùng, vật tư, nguyên liệu để chủ động trong sản xuất và giảm nhập khẩu.
– Nâng cao năng lực quản lý (quản trị tài nguyên, quản trị chi phí, quản trị rủi ro…).
Vì vậy, khai thác, chế biến khoáng sản là ngành công nghiệp nặng nhọc, nguy hiểm, độc hại, vì vậy việc áp dụng rộng rãi các công nghệ tự động hóa sẽ đảm bảo an toàn cho công nhân, cải thiện điều kiện lao động, nâng cao năng suất, chất lượng và qua đó là khả năng cạnh tranh.
IA VIETNAM: Thứ trưởng có những nhận định nào cho kế hoạch năm tiếp theo của Vinacomin?
Ông Lê Dương Quang: Vinacomin đã xây dựng được chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050, với mục tiêu xây dựng tập đoàn trở thành một trong những tập đoàn hàng đầu của khu vực về CNKS và kinh doanh đa ngành trên nền than-khoáng sản. Ngoài than và khoáng sản, Tập đoàn sẽ là nhà sản xuất lớn trong các lĩnh vực như điện, thép, vật liệu nổ công nghiệp và sản phẩm cơ khí. Với nền tảng và truyền thống sẵn có, với những giải pháp, bước đi rất cụ thể đề ra cho chiến lược và quyết tâm cao trong chỉ đạo thực hiện. Tập đoàn có đủ tiền đề và điều kiện để thực hiện được mục tiêu đề ra.
IA VIETNAM: Với các trách nhiệm của mình, Thứ trưởng đưa ra những trọng tâm nào cho việc thực hiện dân chủ tại các cơ sở?
Ông Lê Dương Quang: Thực hiện tốt dân chủ tại cơ sở là một trong những yếu tố quyết định sự thành công của Tập đoàn trong việc thực hiện Chiến lược phát triển đã đề ra, bởi vì chỉ có thông qua dân chủ mới huy động được trí tuệ, tinh thần sáng tạo và sức mạnh to lớn của tập thể trên 13 vạn rưỡi cán bộ, công nhân, người lao động trong toàn Tập đoàn. Có nhiều việc phải làm để đảm bảo dân chủ thực sự tại cơ sở, song tôi cho rằng cần đặc biệt quan tâm 2 vấn đề: Một là, tổ chức Đảng các cấp phải thực sự nêu cao vai trò lãnh đạo trong việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; các tổ chức chính trị-xã hội như Công đoàn, Đoàn thanh niên, Hội liên hiệp phụ nữ, các tổ chức khác như Hội hưu trí, rồi Ban Thanh tra nhân dân v.v… phải phát huy đầy đủ vai trò của mình; đồng thời Lãnh đạo Tập đoàn phải lắng nghe, phải thực sự cầu thị. Nhiệm vụ của Tập đoàn rất nặng nề, người lãnh đạo dù tài giỏi đến đâu cũng không thể tự mình xử lý được hết mọi thách thức, khó khăn, vướng mắc nảy sinh từ thực tiễn sản xuất-kinh doanh trên nhiều lĩnh vực, nhiều địa bàn nếu không biết dựa vào tập thể hơn 13 vạn rưỡi cán bộ, công nhân, người lao động vốn có một truyền thống bất khuất, kiên cường của người thợ mỏ.
Hai là phải có sự nhận thức đúng đắn về dân chủ, dân chủ phải đi kèm trách nhiệm, không để xảy ra việc lợi dụng dân chủ để chia rẽ, gây nhiễu. Chỉ có như vậy mới có dân chủ thực sự và mới phát huy được sức mạnh tổng hợp của tập thể.
IA VIETNAM: Hiện nay, Vinacomin đã đầu tư những công nghệ nào trong khai khoáng, giả sử như đầu tư công nghệ tự động hóa trong lĩnh vực này, và nếu có sự đầu tư đó sẽ đảm bảo an toàn cho người lao động. Tuy nhiên, nó sẽ làm giảm số lượng người lao động không, thưa Thứ trưởng?
Ông Lê Dương Quang: Vinacomin đã và đang tập trung đầu tư cho việc cải tiến, nâng cấp, nhận chuyển giao và triển khai ứng dụng công nghệ mới trong các lĩnh vực xây dựng cơ bản mỏ (đào lò giếng đứng, lò bằng), khai thác than trong lò chợ, sàng tuyển, kỹ thuật an toàn, chế biến khoáng sản… nhằm nâng cao năng suất lao động và đảm bảo điều kiện làm việc an toàn cho công nhân. Việc áp dụng công nghệ tiên tiến đương nhiên đi kèm với tỷ trọng công việc được tự động hoá ngày càng cao và đó là hướng đi tất yếu. Tuy nhiên việc giảm số lượng người lao động không phải là thách thức đối với Tập đoàn vì mấy lý do: thứ nhất, thực tế hiện nay và trong tương lai gần Vinacomin còn phải đối mặt với tình trạng thiếu lao động chứ ko phải thừa, nhất là khi một loạt dự án lớn được triển khai. Thứ hai, Tập đoàn hoạt động trên nhiều lĩnh vực, nhiều địa bàn, lại có hệ thống các cơ sở đào tạo khá phát triển, đồng thời có các chủ trương, giải pháp cụ thể về phát triển nguồn nhân lực nên việc đào tạo và đào tạo lại cũng như bố trí, sắp xếp lao động trong nội bộ Tập đoàn không phải là việc khó.
IA VIETNAM: Xin cảm ơn Thứ trưởng!
Suri Nguyen thực hiện.
Ngành công nghiệp robot: Chuẩn bị cho thị trường trị giá 92 tỷ đô la vào năm 2025
Thị trường robot là một trong những lĩnh vực năng động và phát triển nhanh nhất trong nền kinh tế…
Tìm đúng sản phẩm PROFINET nhanh hơn
Bắt đầu từ năm 2025, người dùng và nhà sản xuất sẽ có thể tìm thấy sản phẩm PROFINET mà…