Việt Nam hướng tới tăng trưởng chất lượng cao giai đoạn 2021-2030 

Tại Tọa đàm Tọa đàm “Hướng tới tăng trưởng chất lượng cao giai đoạn 2021-2030: Định hướng ưu tiên chính sách” được tổ chức ngày 7/6, các chuyên gia đã chỉ ra các cơ hội, thách thức cho Việt Nam trong thập kỷ tới, cùng với đó là việc định hình lộ trình phát triển của đất nước trong thập kỷ tới với các giải pháp để tăng
trưởng kinh tế đạt chất lượng cao, bền vững.

Nhận diện, dự báo xu thế thời đại lớn
Tại Tọa đàm, ông Ousmane Dione, Giám đốc Quốc gia của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam cho biết, thập kỷ sắp tới sẽ có nhiều cơ hội, nhưng cũng thấy cả những rủi ro. Thế giới đang thay đổi nhanh chóng và Việt Nam cần bắt kịp hoặc sẽ có nguy cơ tụt lại phía sau. Theo đó, việc áp dụng ngày càng nhiều các công nghệ tiên tiến trong sản xuất – như robot, in 3D, sản xuất thông minh – tại các nền kinh tế khan hiếm lao động và ở Trung Quốc có thể thách thức khả năng Việt Nam tiếp tục dựa vào mô hình tăng trưởng theo định hướng xuất khẩu. Nhưng điều này cũng có thể tạo ra những cơ hội mới để bắt kịp công nghệ nhanh hơn và thậm chí nhảy vọt.

Ở trong nước, ông Ousmane Dione lưu ý Việt Nam sẽ phải đối mặt với dân số già hóa nhanh chóng, tăng năng suất chậm lại và tăng trưởng đầu tư thấp, ảnh hưởng đến tiềm năng tăng trưởng trung hạn của Việt Nam. Nhiều động lực thúc đẩy sự tăng trưởng của đất nước trước đây sẽ giảm dần trong thập kỷ tới…

“Vì vậy, mặc dù có mọi tiềm năng để duy trì thành công sự phát triển của đất nước, Việt Nam sẽ phải nắm bắt cơ hội, quản lý rủi ro và thúc đẩy các cải cách mạnh mẽ. Chiến lược Phát triển kinh tế -xã hội và Kế hoạch lược Phát triển kinh tế xã hội là những cơ hội vàng của Việt Nam vì các tài liệu này sẽ định hình lộ trình phát triển của đất nước trong thập kỷ tới. Chúng ta không thể bỏ lỡ những cơ hội này. Thập kỷ này là thời điểm quan trọng đối với Việt Nam khi phải đương đầu với những thách thức mới và tìm con đường hiện thực hoá tham vọng trở thành nền kinh tế có thu nhập cao vào năm 2045”, ông Ousmane Dione nhấn mạnh.

Chia sẻ tại tọa đàm, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, theo các đánh giá ban đầu, việc thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội 2011-2020 và Kế hoạch 5 năm 2016-2020 đã đạt nhiều kết quả quan trọng, nổi bật. Tuy nhiên, do tác động không thuận của bối cảnh kinh tế thế giới và một số nguyên nhân chủ quan, kết quả phát triển kinh tế – xã hội vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế, thiếu tính bền vững và còn nhiều khó khăn, hạn chế.

Vì vậy, các khuyến nghị chính sách cho Việt Nam hướng tới tăng trưởng chất lượng cao giai đoạn 2021-2030, Việt Nam mong muốn nhận diện và dự báo những xu thế thời đại lớn sẽ tác động trực tiếp và tạo ra những vấn đề mới nổi trong phát triển của Việt Nam. Đồng thời đưa ra những khuyến nghị cho Việt Nam về định hướng ưu tiên chính sách có tính đột phá trong thời gian tới, cụ thể về: nguồn lực con người, kết cấu hạ tầng, nguồn lực thiên nhiên và phát triển bền vững, tăng trưởng xanh.

Đổi mới sáng tạo, đột phá mới?
Về định hướng phát triển Kinh tế – xã hội thời kỳ 2021-2030, TS. Bùi Tất Thắng, Tổ biên tập của Tiểu ban Kinh tế xã hội cho biết, mục tiêu phấn đấu đến năm 2030 Việt Nam cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, có thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045 trở thành nước công nghiệp phát triển hiện đại, theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Theo đó, Tổ biên tập sẽ định hướng nội dung: tăng trưởng đủ nhanh để chống lại nguy cơ tụt hậu; tăng trưởng có chất lượng để đảm bảo tính bền vững (tăng trưởng có hiệu suất, tăng trưởng xanh, tăng trưởng bao trùm); phát triển bền vững về xã hội và môi trường và thể chế kinh tế thị trường đầy đủ, hiện đại, hội nhập. Về các đột phá chiến lược, TS. Bùi Tất Thắng cho biết xu hướng chung hiện nay là tiếp tục thực hiện 3 đột phá chiến lược của Chiến lược 2011-2020 (thể chế, nhân lực và hạ tầng) nhưng cần nghiên cứu, xác định các nội dung dung mới phù hợp với bối cảnh mới. Đồng thời, xem xét bổ  sung thêm nội dung đột phá chiến lược mới, những đột phá có thể là: Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và Phát huy giá trị văn hóa, con người Việt Nam.

Góp ý cho định hướng phát triển Kinh tế – xã hội thời kỳ 2021-2030, ông Sebastian Eckardt, chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam cho rằng thời kỳ Việt Nam hưởng lợi từ dân số vàng không còn nhiều. Tốc độ già hóa dân số cao, đầu tư và tăng trưởng năng suất thấp ảnh hưởng đến tiềm năng
tăng trưởng trung hạn của Việt Nam.

Do đó, Việt Nam cần tăng cường đầu tư và thúc đẩy tăng năng suất để tái tạo đà tăng trưởng và trở thành nước thu nhập cao vào năm 2045. Ông Sebastian Eckardt khuyến nghị Việt Nam cần cải cách sâu rộng, nâng cao hiệu quả đầu tư, phát triển thị trường vốn, cải cách môi trường kinh doanh, khơi thông những điểm nghẽn cản trở khu vực kinh tế tư nhân. Bên cạnh đó, cần thiết phải đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, hoàn thiện hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, chú trọng đến sở hữu trí tuệ, tài chính cho khởi nghiệp, hệ sinh thái cho cạnh tranh và đổi mới sáng tạo.

Khuyến nghị về chính sách, ông Sebastian Eckardt cho rằng VIệt Nam cần thúc đẩy đầu tư và đẩy mạnh tăng trưởng thông qua 3 đột phá: Nâng cao hiệu quả trung gian tài chính, trung gian tài chính; Giải quyết các cản trở đối với khu vực sản xuất và Đẩy mạnh đổi mới sáng tạo.

Đơn cử, với giải pháp nâng cao hiệu quả trung gian tài chính, ông Sebastian Eckardt cho biết cần nâng cao chất lượng và sự ổn định, giảm tính tổn thương của khu vực ngân hàng để bảo vệ khu vực kinh tế thực thông qua cải thiện khung pháp lý, khả năng giám sát, xử lý nợ, cải thiện quả trị ngân hàng, tăng an toàn vốn của các tổ chức tín dụng yếu kém. Đồng thời, phát triển chiều sâu thị trường vốn, để tạo thêm nguồn vốn dài hạn cho doanh nghiệp.