Theo Hiệp hội Kế toán công chứng Anh Quốc (ACCA), mặc dù năng suất lao động còn thấp nhưng các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) hiện đang đóng góp
vào tăng trưởng kinh tế nhiều hơn các thành phần kinh tế khác do số lượng lớn.
Trong đó, các SME thuộc nhóm đạt mức độ phát triển cao đang tạo nhiều việc làm và thúc đẩy năng suất lao động, góp phần tạo nên nền tài chính công mạnh mẽ hơn và nguồn thu thuế lớn hơn do phát triển và đổi mới công nghệ mặc dù chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng số SME trên toàn cầu. Hiệu suất lao động của các SME thuộc nhóm tăng trưởng nhanh và cũng ổn định hơn các loại hình doanh nghiệp kinh doanh còn lại. Để tiếp cận hiệu quả với việc mở rộng quy mô, ACCA nhấn mạnh, các SME cần xây dựng một chiến lược cho phép văn hóa tăng trưởng thấm nhuần ở tất cả lĩnh vực và hoạt động trong doanh nghiệp.
Để xây dựng được một chiến lược như vậy, lãnh đạo doanh nghiệp trước tiên cần xác định rõ mục tiêu và tầm nhìn doanh nghiệp. Mục tiêu và tầm nhìn sẽ được sử dụng để xây dựng ba lĩnh vực chính bao gồm: cơ cấu tổ chức, dự báo triển vọng cũng như hành vi người lao động. Theo ACCA, quá trình xác định chiến lược và kế hoạch kích hoạt tăng trưởng thường có thể thực hiện dễ dàng hơn nếu xây dựng ngay văn hóa doanh nghiệp và cấu trúc quản lý ghi nhận tầm quan trọng của tăng trưởng và cách thức kích hoạt tăng trưởng.
Khi người lao động chia sẻ và cam kết với mục tiêu và tầm nhìn của doanh nghiệp, họ thường xem tương lai của doanh nghiệp là của chính họ. Do đó, cần xây dựng một chiến lược, tầm nhìn và mục tiêu tăng trưởng dẫn đến gắn văn hóa tăng trưởng ở tất cả các cấp của doanh nghiệp. Trong đó, cần xây dựng và đánh giá thường xuyên các mục tiêu trung và dài hạn. Những lãnh đạo công khai nói về khát vọng phát triển doanh nghiệp thường có tầm nhìn tăng trưởng lớn trong khi những lãnh đạo SME không truyền đạt rõ ràng mong muốn phát triển kinh doanh thường sẽ có tham vọng tăng trưởng vừa phải.
Cơ cấu tổ chức thường được củng cố bằng việc doanh nghiệp chủ động tiếp cận thiết lập các khung điều hành và quản trị. Các khung, quy trình điều hành và quản trị được xây dựng từ giai đoạn đầu sẽ được sử dụng để tăng cường đáng kể các quy trình ra quyết định dài hạn của doanh nghiệp. Chức năng tài chính của SME tăng trưởng cao, dù là nội bộ hay thuê ngoài, đều có xu hướng thực hiện nhiều nhiệm vụ làm trung tâm ngoài các hoạt động kế toán thông thường (chỉ gồm tuân thủ, thuế, báo cáo). Các nhân viên tài chính trong doanh nghiệp chủ động thể hiện giá trị chiến lược của tài chính và hỗ trợ sát sao các bộ phận khác.
Ngoài ra, các doanh nghiệp tăng trưởng cao thường áp dụng các cấu trúc quản lý và quản trị phân cấp kiểm soát, tránh tập trung kiểm soát toàn bộ ở chủ doanh nghiệp. Vai trò của từng vị trí và các nhóm được quy định rõ ràng. Đồng thời, việc phối hợp giữa các nhóm thường được ghi nhận là rất quan trọng để thúc đẩy một tầm nhìn chiến lược chung trong toàn doanh nghiệp. Dự báo triển vọng của doanh nghiệp có thể được hỗ trợ bằng cách xây dựng một chiến lược công nhận giá trị hỗ trợ từ bên ngoài cũng như từ bên trong nguồn nhân lực tài năng của doanh nghiệp.
Các lãnh đạo SME tăng trưởng nhanh thường nhắc đến tăng trưởng và thành công ở phạm vi rộng hơn, không chỉ ở chỉ tiêu doanh thu và bán hàng, mà còn về phát triển sản phẩm hoặc định vị sản phẩm/giá trị doanh nghiệp. Ngoài ra, tầm quan trọng của dịch vụ khách hàng thường được yêu cầu ở tất cả các cấp độ, bao gồm cả chức năng tài chính. Các doanh nghiệp tăng trưởng cao thường muốn tham gia vào thương mại quốc tế ngay từ đầu vòng đời kinh doanh của họ hoặc sớm. Do đó, họ không cho phép doanh nghiệp chỉ giới hạn làm việc với khách hàng, nhà cung cấp và đối tác trong nước.
Đội ngũ quản lý của các SME tăng trưởng cao thường có kinh nghiệm trước đây về việc điều hành các doanh nghiệp hoặc làm thuê ở các vị trí cấp cao. Do vậy, nhiều người được bổ nhiệm vị trí thành viên Hội đồng quản trị hoặc kết nối với mạng lưới của họ để khai thác các tư vấn chuyên môn liên quan.
Đối với lĩnh vực hành vi người lao động, ACCA cho rằng lãnh đạo doanh nghiệp phải thực hiện các bước để đảm bảo người lao động chia sẻ và cam kết với mục tiêu và tầm nhìn doanh nghiệp. Trong đó có thể đề ra chỉ tiêu làm việc và chế độ lương thưởng nhằm gắn kết người lao động vào thỏa ước tập thể đạt mục tiêu chung.
Chủ doanh nghiệp và giám đốc tài chính SME tăng trưởng cao là những người chủ động kết nối, giao lưu, qua đó để khắc phục những hạn chế về nhân lực và tài chínhđể mở rộng quy mô kinh doanh. Họ tham gia vào các sự kiện ngành nghề và truyền thông để nâng cao hình ảnh, thương hiệu.
Cuối cùng, một chiến lược tăng trưởng cần tính đến cách thức thu hút các động lực năng suất lao động hiện có, chẳng hạn như tập trung áp dụng các công nghệ cụ thể hoặc xây dựng chức năng tài chính tốt có thể chủ động tìm cách tăng thêm giá trị trong mỗi mảng hoạt động của doanh nghiệp.
Quang Hải