Ngày 7/11/2013, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH-CN) và Ngân hàng Thế giới (WB) phối hợp tổ chức Hội thảo khởi động Dự án FIRST “Đẩy mạnh đổi mới sáng tạo thông qua nghiên cứu, KH-CN”.
FIRST được thực hiện trong 5 năm (2014-2019), với tổng mức đầu tư là 110 triệu USD, trong đó vốn vay ưu đãi của IDA (WB) là 100 triệu USD và vốn đối ứng của Việt Nam là 10 triệu USD. Dự án tập trung vào 3 đối tượng: thể chế, tổ chức KH-CN, doanh nghiệp; với các trọng tâm ưu tiên: đổi mới cơ chế, chính sách KH-CN, cải cách hệ thống KH-CN công lập theo hướng tự chủ, năng động, thúc đẩy đổi mới công nghệ trong các doanh nghiệp và hình thành các doanh nghiệp KH&CN. Dự án FIRST sẽ có 3 hợp phần chính.
Hợp phần 1: Hỗ trợ cơ sở hoạch định chính sách và thí điểm một số chính sách KH-CN. Kết quả của hợp phần này là ban hành một số văn bản quy phạm pháp luật hoàn thiện cơ chế và chính sách nhằm thu hút các nhà nghiên cứu giỏi nước ngoài và người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN) tham gia nghiên cứu và hợp tác đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao ở Việt Nam; Thực hiện thí điểm chính sách thu hút các nhà nghiên cứu giỏi nước ngoài và NVNONN, trên cơ sở đó hoàn thiện, triển khai áp dụng trên diện rộng trong tương lai nhằm tăng cường nguồn nhân lực có chất lượng cao tham gia vào công tác phát triển khoa học công nghệ của Việt Nam; Góp phần hoàn thiện cơ chế hỗ trợ các tổ chức KH-CN công lập (GRI) chuyển đổi sang hình thức tự chủ tự chịu trách nhiệm; Góp phần hoàn thiện cơ chế hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc đổi mới công nghệ; hỗ trợ các doanh nghiệp KH-CN khởi nghiệp thành công và nâng cao năng lực công nghệ cho các doanh nghiệp này; Chuẩn hóa, hiện đại hóa hệ thống thông tin về KH-CN và đổi mới sáng tạo để đảm bảo cho việc thống kê, đánh giá, đo lường hiệu quả quản lý KH-CN, cũng như năng lực KH-CN quốc gia.
Hợp phần 2: Hỗ trợ chuyển đổi các GRI và tăng cường liên kết doanh nghiệp với KH-CN. Kết quả của Hợp phần này là hình thành được 15 GRI chuyển đổi một cách đồng bộ, có hệ thống (từ tư vấn, đào tạo, hoàn thiện công nghệ, phát triển sản phẩm dựa trên công nghệ, lập kế hoạch kinh doanh, thúc đẩy liên kết với thị trường và liên kết vào mạng lưới quốc tế) để trở thành những mô hình điển hình cho việc chuyển đổi sang hình thức tự chủ; Góp phần hỗ trợ các tổ chức KH-CN công lập khác trong quá trình chuyển đổi thông qua một số hoạt động tư vấn, đào tạo, lập kế hoạch kinh doanh…).
Hợp phần này còn tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp KH-CN khởi nghiệp phát triển ý tưởng công nghệ, ý tưởng kinh doanh từ công nghệ, nâng cao năng lực đổi mới công nghệ của mình và thành công được trên thị trường; Hỗ trợ các doanh nghiệp nâng cao năng lực công nghệ thông qua việc trực tiếp thực hiện các hoạt động R&D, đổi mới công nghệ hoặc thành lập các nhóm liên kết với các viện, trường đại học để thúc đẩy đổi mới và làm chủ công nghệ; Xây dựng và đưa vào vận hành Trung tâm Nghiên cứu và phát triển công nghệ nguồn, trước hết trong lĩnh vực tự động hóa, chế tạo cơ khí và công nghệ nhúng, từ đó tạo nền tảng cho hoạt động phát triển công nghệ riêng của Việt Nam
Hợp phần 3: Quản lý dự án và nghiên cứu một số chính sách có liên quan trong quá trình thực hiện dự án.
Mai Thanh